Đánh thức động lực logistics – Đòn bẩy chiến lược cho kinh tế miền Trung

Cơ hội giao thương - Logistics đóng vai trò là xương sống của thương mại xuyên biên giới, đảm bảo dòng chảy hàng hóa xuyên biên giới diễn ra thông suốt và hiệu quả. Việc hình thành các hành lang vận tải thế hệ mới không chỉ là yêu cầu tất yếu với Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung, mà còn là “đòn bẩy chiến lược” để kinh tế miền Trung phát triển.

Ngày 22/8/2025, “Diễn đàn logistics Vùng lần VI: Logistics xuyên biên giới – Sức bật tăng trưởng vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung” đã diễn ra tại thành phố Huế. Diễn đàn do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với Sở Công Thương thành phố Huế, Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) tổ chức.

Các đại biểu thảo luận tại “Diễn đàn logistics Vùng lần VI: Logistics xuyên biên giới – Sức bật tăng trưởng vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung”

Logistics – đòn bẩy nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia

Tại Diễn đàn, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)- ông Hoàng Quang Phòng nhấn mạnh vai trò chiến lược của ngành logistics đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.

Theo Phó Chủ tịch Hoàng Quang Phòng, kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc đi kèm với việc đẩy mạnh khai thác không gian biển, không gian ngầm, không gian vũ trụ, cùng các chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và ba đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nhân lực đặt ra những yêu cầu mới, đồng thời tạo điều kiện thúc đẩy ngành logistics.

“Logistics không chỉ giúp giảm thời gian, chi phí mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp và hàng hóa Việt Nam. Trong bối cảnh hội nhập, dịch vụ logistics càng có vai trò quan trọng, đóng góp thiết thực vào phát triển kinh tế đất nước và tham gia giải quyết các vấn đề toàn cầu”- Phó Chủ tịch VCCI nhấn mạnh.

Nhấn mạnh rằng không thể nói đến thương mại điện tử, chuyển đổi số hay tăng trưởng xanh nếu logictics không theo kịp, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương- Nguyễn Đức Hiển cho hay, trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang được tái cấu trúc mạnh mẽ, logistics xuyên biên giới chính là cầu nối quan trọng để khơi thông nguồn lưu chuyển hàng hóa, rút ngắn thời gian và chi phí thương mại, mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Đặc biệt, với vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung, nơi hội tụ nhiều cảng nước sâu, sân bay quốc tế, cửa khẩu quốc tế và hệ thống khu công nghiệp ven biển, logistics xuyên biên giới chính là động lực chủ yếu để đưa vùng trở thành trung tâm kết nối chuỗi cung ứng khu vực ASEAN và đối với tiểu vùng Mekong mở rộng, xa hơn là Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương.

Trong bức tranh tổng thể đó, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Nguyễn Đức Hiển đánh giá, thành phố Huế hội tụ nhiều tiềm năng để vươn lên trở thành một trung tâm logistics cấp vùng và liên quốc gia. Mô hình khu thương mại tự do đang được thúc đẩy thực hiện thí điểm tại một số địa phương nhằm tạo động lực tăng trưởng mới. Vì vậy, ý tưởng hình thành khu thương mại tự do gắn với Khu kinh tế Chân Mây – Lăng Cô cần được nghiên cứu, ủng hộ để tạo bước đột phá cho tăng trưởng, phát triển cho thành phố Huế và cả vùng trong thời gian tới.

Phát biểu diễn đàn, ông Nguyễn Sinh Nhật Tân- Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung sở hữu vị trí địa lý đặc biệt hiếm nơi nào có được.

Đây là đoạn kết nối giữa hai cực tăng trưởng lớn nhất của đất nước – miền Bắc và miền Nam – thông qua hệ thống quốc lộ, đường sắt, đường biển và đường hàng không. Đồng thời, là cầu nối quan trọng trong giao lưu kinh tế quốc tế, điểm trung chuyển hàng hóa với các tỉnh Tây Nguyên và là cửa ngõ ra biển thuận tiện nhất đối với các địa phương thuộc vùng Nam Lào, Đông Bắc Thái Lan và Đông Bắc Campuchia thông qua hành lang kinh tế Đông – Tây.

“Chính vị trí ấy đã khiến Khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung trở thành “điểm hội tụ” của hàng hóa: từ nguyên liệu, nông sản, khoáng sản đến hàng công nghiệp chế biến, chế tạo… không chỉ phục vụ thị trường nội địa mà còn xuất nhập khẩu sang các nền kinh tế láng giềng và xa hơn nữa. Logistics xuyên biên giới vì thế là “đòn bẩy chiến lược” để khai mở và gia tăng giá trị chuỗi cung ứng toàn vùng”- Thứ trưởng Bộ Công Thương chia sẻ.

Nhà báo Nguyễn Linh Anh- Tổng biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp cho biết, trong thời gian tới, khu vực vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung sẽ ngày càng thu hút thêm nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực logistics. Do đó, một trong những yếu tố cần lưu ý là làm sao để thu hút nguồn hàng để có thể tiếp cận nhanh chóng với các thị trường toàn cầu.

“Trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, logistics giữ vai trò then chốt, không chỉ là “mạch máu” của nền kinh tế quốc dân mà còn là đòn bẩy nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia”- Tổng biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp nhấn mạnh.

Ông Trần Thanh Hải- Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, với khu vực miền Trung, đây là thời điểm thuận lợi để thúc đẩy và bứt tốc về phát triển logistics. Tuy nhiên tiến độ trong thời gian vừa qua vẫn còn chưa đạt yêu cầu.

Hiện nay, các thể chế chính sách và các yếu tố môi trường rất thuận lợi khi chủ trưởng của Đảng và Nhà nước cùng các hoạt động sáp nhập địa giới hành chính đang tạo ra các xung lực mới cho thúc đẩy logistics tại khu vực miền Trung.

Và để tăng cường nguồn hàng tới khu vực miền Trung, ông Hải cho biết, việc thu hút đầu tư là yếu tố mang tính quyết định, và khu Thương mại Tự do là hình mẫu mới để thu hút nguồn hàng.

Ông Hải khuyến nghị, cần thu hút đầu tư cho sản xuất trong nước và sản xuất tại địa phương, đồng thời thu hút hàng hoá từ các quốc gia khác đến. Đây là mục đích và lợi thế lớn nhất khi phát triển khu thương mại tự do. Khi có khu thương mại tự do, hàng hoá sẽ dễ đổ về do không phải áp dụng các thủ tục hải quan.

 Chèn chú thích tại đây

Tháo gỡ điểm nghẽn phát triển hạ tầng logistics miền Trung

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương, dù tiềm năng rất lớn, nhưng hạ tầng logistics miền Trung hiện vẫn thiếu tính đồng bộ; kết nối giữa cảng biển – đường sắt – đường bộ – hàng không dù đang được đẩy mạnh đầu tư nhưng vẫn chưa phát huy hiệu quả tương xứng, khiến chi phí vận tải cao hơn so với mức trung bình khu vực. Trung tâm logistics hiện đại, có khả năng kết nối đa phương thức còn rất ít. Hoạt động của các doanh nghiệp còn thiếu tính trọn gói, thiếu dịch vụ logistics chất lượng cao.

Bên cạnh đó, cơ chế chính sách đặc thù để thu hút đầu tư hạ tầng logistics quy mô lớn vẫn còn hạn chế. Nhiều doanh nghiệp logistics vừa và nhỏ chưa đủ nguồn lực áp dụng công nghệ quản lý tiên tiến, dẫn đến năng suất thấp và khó cạnh tranh. Việc đào tạo, phát triển và thu hút nhân lực chất lượng cao để cung cấp cho ngành dịch vụ logistics tại khu vực này cũng còn nhiều hạn chế.

Sắp tới, Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 – 2035, tầm nhìn đến 2050, trong đó Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung có một vị trí quan trọng trong phát triển hệ thống logistics quốc gia- Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết.

Theo các chuyên gia, để khơi thông các “điểm nghẽn”, cần có các giải pháp đột phá: đầu tư mạnh vào hạ tầng logistics, vận tải đa phương thức, hạ tầng kết nối giữa cảng biển – cảng cạn – kho bãi – ga đường sắt. Số hóa và hiện đại hóa thủ tục thông quan xuyên biên giới, hướng tới cơ chế một cửa. Ưu đãi và thu hút doanh nghiệp logistics quốc tế đầu tư, kết hợp với phát triển nguồn nhân lực logistics chất lượng cao. Thí điểm các khu thương mại tự do, trung tâm logistics xuyên biên giới, tạo thể chế linh hoạt và thuận lợi cho giao thương quốc tế.

Mặt khác, để lĩnh vực logistics phát triển nhanh và bền vững, rất cần đòn bẩy cho thuê tài chính trong lĩnh vực này. Ông Hoàng Văn Phúc- Phó Tổng Giám đốc Công ty Cho thuê Tài chính TNHH BIDV – SuMi TRUST cho biết, cho thuê tài chính trong những năm gần đây đã dần trở nên phổ biến tại Việt Nam, với mức tăng trưởng trung bình trên 16%/năm. Tuy nhiên quy mô thị trường vẫn ở mức khiêm tốn, với dung lượng thị trường chỉ khoảng 47.000 tỷ đồng (cuối năm 2024), chiếm chưa tới 0,4% GDP. Điều này cho thấy, tiềm năng của cho thuê tài chính còn rất lớn, mà nếu chúng ta tận dụng tốt, sẽ đóng góp không nhỏ cho sự phát triển kinh tế nói chung, cũng như cho lĩnh vực logistics, một mũi nhọn quan trọng của kinh tế Việt Nam nói riêng.

“Với những tính chất sản phẩm như sự linh hoạt trong giải pháp, chuyên môn hóa về tài trợ thiết bị, thủ tục nhanh gọn, không cần tài sản thế chấp…, cho thuê tài chính là giải pháp về vốn rất phù hợp cho lĩnh vực logistics, đặc biệt với những doanh nghiệp SME, khi mà tiếp cận vốn đang là vướng mắc cần tháo gỡ để phát triển”- ông Phúc cho hay.

Tại Diễn đàn, các chuyên gia khẳng định, hành lang vận tải thế hệ mới không chỉ là những tuyến đường kết nối địa lý, mà còn là cầu nối chiến lược đưa vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung hòa mình vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc phát triển logistics xuyên biên giới một cách bài bản, hiện đại và bền vững chính là chìa khóa để nâng cao năng lực cạnh tranh vùng, thu hút đầu tư và tạo động lực phát triển kinh tế lâu dài, là “đòn bẩy vàng” đưa miền Trung vươn tầm khu vực, kết nối hiệu quả với Lào, Thái Lan và xa hơn là toàn khu vực ASEAN.

Theo VietQ.vn

Đánh thức động lực logistics – Đòn bẩy chiến lược cho kinh tế miền Trung

(Visited 8 times, 8 visits today)