Ngày 11/7/2025, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp cùng Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) tổ chức “Diễn đàn Logistics xanh – Sức bật trong biến động, kết nối cùng FIATA World Congress 2025” tại Hà Nội. Diễn đàn thu hút nhiều doanh nghiệp quan tâm tham dự.
Diễn đàn “Logistics xanh – Sức bật trong biến động, kết nối cùng FIATA World Congress 2025” thu hút nhiều doanh nghiệp tham dự
Logistics xanh – điểm tựa cho doanh nghiệp vượt qua “cú sốc”
Phát biểu tại Diễn đàn, ông Trần Thanh Hải – Cục phó Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, theo báo cáo của WB năm 2023, Việt Nam đứng thứ 43 trong bảng xếp hạng chỉ số hiệu quả logistics, thuộc top 5 ASEAN. Tốc độ tăng trưởng logistics Việt Nam bình quân hàng năm từ 16% đóng góp quan trọng trong việc đưa tổng kim ngạch xuất nhập của Việt Nam năm 2024 lên hơn 786 tỷ USD.
Những năm gần đây, thị trường thế giới chứng kiến những “cú sốc” lớn không chỉ ảnh hưởng dòng chảy của hàng hoá toàn cầu mà còn đặt ra yêu cầu cấp bách đối với khả năng thích ứng và phục hồi của ngành logistics toàn cầu. Bối cảnh này, theo Cục phó Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải, logistics xanh được xác định là chìa khoá, là điểm tựa để các doanh nghiệp toàn cầu, trong đó có doanh nghiệp Việt Nam vượt qua những “cú sốc” trên.
Chia sẻ cụ thể về nội hàm của logistics xanh, ông Trần Thanh Hải cho biết, đây là hoạt động logistics hướng đến các mục tiêu bền vững, thân thiện và bảo vệ môi trường, giảm tối đa tác động tiêu cực đến môi trường. Thông qua việc đầu tư vào phương tiện vận tải tiết kiệm nhiên liệu, sử dụng container thông minh, tối ưu lộ trình, số hoá quản lý kho bãi, logistics xanh còn hỗ trợ doanh nghiệp giảm gánh nặng chi phí dài hạn. Khi giá dầu, giá vận chuyển luôn biến động, đây là “lá chắn kinh tế” rất cần thiết.
Trước xu hướng phát triển bền vững của toàn cầu, logistics xanh đang trở thành tiêu chuẩn mới của thị trường xuất khẩu và yêu cầu của khách hàng, trong đó thị trường lớn châu Âu đã triển khai cơ chế CBAM – đánh thuế carbon lên hàng nhập khẩu có phát thải cao. Đặc biệt, sở hữu chứng chỉ xanh, doanh nghiệp đang tạo cho mình lợi thế cạnh tranh vượt trội trong thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
Chỉ ra những áp lực ngày càng lớn trong việc giảm phát thải carbon và xây dựng mạng lưới bền vững, có khả năng chống chịu… Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công bày tỏ, trong bối cảnh đầy biến động của kinh tế thế giới, hàng rào thuế đối ứng từ thị trường lớn như Hoa Kỳ, sự dịch chuyển và tái cấu trúc thương mại toàn cầu, tác động từ xung đột địa chính trị giữa các quốc gia, biến động giá nhiên liệu, khủng hoảng container, cùng với đòi hỏi về tiêu chuẩn ESG, Net Zero và thuế biên giới carbon… đang dần trở thành hàng rào kỹ thuật mới, buộc doanh nghiệp logistics phải chuyển đổi để tồn tại và nâng sức cạnh tranh.
“Xanh hoá” trở thành con đường sống còn giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh và tạo sức bật trong chuỗi biến động. Phát triển logistics xanh sẽ là lợi thế cạnh tranh để doanh nghiệp Việt đi nhanh hơn, vượt lên trong chiến lược phát triển bền vững toàn cầu.
Đồng quan điểm, ông Đào Trọng Khoa- Chủ tịch VLA cho biết, trong bối cảnh kinh tế thế giới đang đối mặt với những biến động chưa từng có, từ đứt gãy chuỗi cung ứng, biến động tỷ giá, chi phí vận tải tăng cao, đến các rào cản kỹ thuật như thuế carbon và tiêu chuẩn ESG từ các thị trường lớn như Hoa Kỳ và châu Âu, ngành logistics Việt Nam đang đứng trước một ngã rẽ mang tính lịch sử.
“Chuyển đổi xanh không còn là một lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc để doanh nghiệp logistics Việt Nam hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế”- Chủ tịch Đào Trọng Khoa khẳng định.
Doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược phù hợp định hướng phát triển xanh; nâng cấp và mở rộng hệ thống kho bãi, đầu tư các trang thiết bị hiện đại.
Thúc đẩy nhanh logistics xanh
Khẳng định tăng trưởng xanh, phát triển bền vững là yêu cầu tất yếu, không thể đảo ngược và là xu thế chung toàn cầu trong giai đoạn hiện nay, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho biết, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2050 đã đặt mục tiêu “xanh hoá” các ngành kinh tế, thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng bền vững về môi trường và công bằng xã hội. “Phát triển logistics xanh” là một trong số các nhiệm vụ được giao cho các Bộ ngành liên quan trong bản chiến lược này.
“Để thực hiện Chiến lược này, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 882/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, trong đó, dịch vụ logistics là 1 trong 18 chủ đề trọng tâm của Kế hoạch”- Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công chia sẻ.
Chủ tịch VCCI đồng thời cho hay, bằng việc đặt ra các mục tiêu rõ ràng về giảm phát thải trong Chương trình hành động về chuyển dịch năng lượng xanh trong lĩnh vực giao thông vận tải, Việt Nam đang xây dựng nền tảng chính sách vững chắc, thúc đẩy vận tải đa phương thức, khuyến khích sử dụng nhiên liệu sạch hơn và công nghệ số. Ngành logistics đang được tạo nhiều điều kiện thuận lợi khi Đảng, Nhà nước rất quan tâm đầu tư và mở rộng hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông với hệ thống đường cao tốc trọng điểm giúp doanh nghiệp vận tải tiết kiệm thời gian, chi phí vận chuyển.
Đặc biệt, ngành logistics đón nhận cơ hội lớn khi Việt Nam đang trở thành một trong những quốc gia bùng nổ thương mại điện tử. Năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam đạt 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm trước.
Khảo sát của Hội đồng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững của VCCI cho thấy, chuyển đổi chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị theo hướng bền vững hơn là một trong những xu thế mà cộng đồng doanh nghiệp quốc tế đang rất quan tâm và dành nhiều ưu tiên. Theo đó, quản lý chuỗi cung ứng xanh gắn liền với quản trị các mắt xích của nó, bao gồm thiết kế xanh, sản xuất xanh, vận hành xanh, thu mua xanh, logistics xanh, quản lý chất thải…
Cũng theo Chủ tịch Phạm Tấn Công, từ những yêu cầu chung của chuỗi cung ứng toàn cầu nói trên, phát triển logistics xanh không còn là xu hướng mà dần trở thành yêu cầu tất yếu với các hoạt động xuyên suốt từ khâu mua nguyên vật liệu, sản xuất, phân phối, giao hàng, xử lý phế thải, với toàn bộ chu kỳ sống của sản phẩm. Nghị quyết số 163/NQ-CP của Chính phủ về việc đẩy mạnh triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam cũng xác định “phát triển logistics gắn với chuỗi cung ứng bền vững”.
Tuy nhiên, khi tham gia quá trình xanh hoá, doanh nghiệp sẽ gặp một số thách thức. Trước hết về nhận thức, thói quen, hạ tầng chưa đáp ứng cho sự phát triển của phương tiện vận chuyển xanh. Chuyển đổi xanh hoá đòi hỏi chi phí đầu tư không nhỏ gây khó khăn cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp SME. Ngoài ra, doanh nghiệp gặp thách thức khi lựa chọn công nghệ hay thiếu đội ngũ chuyên gia có kiến thức và năng lực triển khai.
Trao đổi về một số định hướng khi thực hiện chuyển đổi, ông Trần Thanh Hải cho biết, trước hết chuyển đổi năng lượng, các phương tiện vận chuyển sử dụng năng lượng điện tái tạo, hydrogen, LNG…; khuyến khích chuyển đổi phương tiện sang đường thuỷ, đường sắt có năng lượng vận tải lớn. Bên cạnh đó, cần tối ưu hoá quy trình thông qua việc vận tải quy mô lớn hơn, giảm chạy rỗng, xây dựng kho, cảng thông minh. Thực hiện bù trù phát thải bằng cách tham gia trồng rừng cũng là một định hướng
Để thúc đẩy nhanh logistics xanh, ông Trần Thanh Hải cho biết, Nhà nước đang thực hiện vai trò kiến tạo với những định hướng, chỉ đạo quan trọng. Cụ thể, Quyết định số 876/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí metan cho ngành giao thông vận tải. Mục tiêu tổng quát được đặt ra là phát triển hệ thống giao thông vận tải xanh hướng tới mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính về 0 vào năm 2050.
Cùng với đó, Chiến lược phát triển dịch vụ logistics thời kỳ 2025-2035, tầm nhìn đến năm 2050 đặt ra mục tiêu phát triển ngành logistics Việt Nam bền vững, hiệu quả, chất lượng và có giá trị gia tăng cao, có khả năng cạnh tranh trong khu vực cũng như trên thế giới, phát huy lợi thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Với doanh nghiệp, Cục phó Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, cần xây dựng chiến lược phù hợp với định hướng phát triển xanh; nâng cấp và mở rộng hệ thống kho bãi, đầu tư trang thiết bị hiện đại; ưu tiên sử dụng các phương tiện vận tải thân thiện với môi trường. Doanh nghiệp cần chia sẻ và nỗ lực hợp tác; áp dụng công nghệ mới và ứng dụng AI để tối ưu hoá hoạt động; xây dựng mô hình logistics xanh tích hợp.
Theo VietQ.vn
https://vietq.vn/phat-trien-logistics-xanh-khong-con-la-xu-huong-ma-la-yeu-cau-tat-yeu-d235132.html